Wśród chorób XXI wieku coraz częściej wymienia się schorzenia stercza, zwane potocznie prostatą. Badania dowiodły, że największym ryzykiem objęci są mężczyźni w wieku 50-70 lat. Zdarza się jednak, że młodzi mężczyźni przed 30 rokiem życia cierpią na zapalenie gruczołu prostaty. Prawidłowa prostata ma masę około 20 g, długość 3,5 cm, szerokość 4 cm. Między 30 a 50 rokiem życia u wielu mężczyzn dochodzi do powiększenia gruczołu. Za główną przyczynę uważa się zmiany hormonalne i przebyte zapalenia.
Główne funkcje prostaty
W gruczole znajduje się płyn, który odpowiada za zapłodnienie. Substancja białkowa PSA jest składnikiem nasienia i wpływa na czynności reprodukcyjne mężczyzn.
Schorzenia prostaty
Najczęstsze dolegliwości to wzrost stercza, rak prostaty. U młodych mężczyzn dochodzi także do zapalenia, którego skutkiem są: zwężenie strumienia moczu, częsta potrzeba oddawania moczu, ból w podbrzuszu, nudności, nadmierna senność, obecność krwi w moczu. Za przyczynę schorzenia u młodych mężczyzn uznaje się niezdrowy styl życia np. nadużywanie alkoholu, nadaktywność seksualna, infekcje bakteryjne, siedzący tryb pracy i mała aktywność fizyczna. Wówczas stosuje się leczenie farmakologiczne.
W środowisku krąży wiele mitów na temat schorzenia prostaty, m.in., że jest to choroba dziedziczna. Nie odkryto, dlaczego dolegliwość ta pojawia się u niektórych mężczyzn. Nie ma to jednak związku z genami. Prawdą jest natomiast, że jeżeli w rodzinie systematycznie pojawił się nowotwór prostaty u mężczyzn np. ojca, dziadka, należy zachować szczególne środki ostrożności. Przede wszystkim wykonywać regularne badania. Ważną rolę odgrywa także zachowanie zdrowego trybu życia. W diecie powinny znaleźć się produkty niskotłuszczowe. Szczególnie pożądane są pomidory, zielona herbata, owoce, warzywa tj. czosnek, zielony groszek.
Podstępny nowotwór
O ile zapalenie gruczołu wiąże się z konkretnymi objawami, o tyle pojawienie
się guza nie musi oznaczać szczególnych dolegliwości. Zanim guz urośnie, może upłynąć nawet kilka lat. Komórki rakowe, które rozwijają się wewnątrz gruczołu, nie powodują trudności w codziennym życiu. W wykryciu nowotworu pomocne są badania, czyli tzw. biopsja cienkoigłowa lub (jeżeli wynik nie jest jednoznaczny) biopsja gruboigłowa. Czasami zachodzi potrzeba wykonania dodatkowych specjalistycznych badań. Należy określić stopień złośliwości nowotworu. Najbardziej niebezpieczne są nowotwory stercza o złośliwości 8-10 w skali dziesięciostopniowej.
Mężczyźni, u których zdiagnozowano nowotwór kwalifikowani są do operacji wykonywanej w znieczuleniu ogólnym. Urolog otwiera jamę brzuszną bez otwierania jamy otrzewnowej. W czasie zabiegu usuwane są węzły chłonne, gruczoł krokowy, pęcherzyki nasienne. Pierwszym etapem operacji jest dojście do węzłów chłonnych, które wycinane są do badania histopatologicznego. Następnie przeprowadza się zabieg wycięcia prostaty wraz z pęcherzykami nasiennymi. Po wykonaniu operacji, pacjent otrzymuje środki przeciwbólowe. Szczególną rolę odgrywa wówczas dieta. Żywienie musi być bogate w produkty zawierające białko. Pierwsze kąpiele powinny odbywać się z pomocą pielęgniarki, aby nie uszkodzić rany pooperacyjnej. W pierwszych miesiącach po zabiegu mogą pojawić się problemy z nietrzymaniem moczu. Wówczas zaleca się wykonywanie odpowiednich ćwiczeń, aby uzyskać kontrolę nad pęcherzem moczowym.